صدام چگونه در «طوفان صحرا» گرفتار شد؟
تاریخ انتشار: ۱۸ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۴۴۲۹۰
به گزارش خبرنگار تاریخ و اندیشه ایرنا، صدام حسین از واکنش شدید ایالات متحده نسبت به تهاجمش به کویت شگفت زده شد. دولتهای ریگان و بوش پدر در طی جنگ طولانی صدام علیه ایران کمکهای اساسی به او کرده بودند چرا که واشنگتن هنوز ایران را تهدید اصلی خاورمیانه میدانست.
کمک دو میلیارد دلاری آمریکا به صدام
حتی پس از پایان جنگ عراق و ایران در سال ۱۹۸۸؛ صدام دومیلیارد دلار کمک از ایالات متحده دریافت کرد تا در ظاهر برای خرید محصولات کشاورزی از آمریکا خرج کند، هر چند برخی در واشنگتن میدانستند که او این پول را صرف برنامه تسلیحاتی جاه طلبانه خود از جمله گازهای شیمیایی سمی کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
توجیه جنگ عراق با کویت برای مردم آمریکا با عبارت آشنای «جنگ شر علیه خیر» که دستگاه سیاست خارجه آمریکا اغلب با آن اظهار نظر میکرد برای بوش کار آسانی نبود. حکومت صدام یک دیکتاتوری بیرحم و هولناک بود اما امیرنشین کویت هم دموکرات نبود.
وضعیت کویت
هیجده خانواده و از جمله خانواده امیر کویت؛ نود میلیارد از یکصدمیلیارد دلار درآمد نفتی که این کشور در بانکهای غربی سرمایه گذاری کرده بود تحت کنترل خود داشتند.
فقط یک چهارم جمعیت این کشور شهروند کویت بودند که عموما مشاغل را به مابقی جمعیت این کشور که کارگران مهاجر ( آن هم با دستمزدهای اندک) بودند واگذار کرده بودند. از میان جمعیت این کشور فقط شصت هزار نفر از مردان حق رای داشتند که با انحلال پارلمان جنجالی توسط امیر کویت این حق هم بلاتکلیف بود.
دلیل نزاع عراق و کویت
اعتراض صدام علیه کویت هم چندان دور از حقیقت نبود. مرز میان کویت و عراق را کارگزاران استعماری بریتانیایی در سال ۱۹۲۰ بر روی یک نقشه کشیده بودند. آنها این مرز را از جایی در یک میدان نفتی عبور داده بودند که بنا به ادعای صدام، کویت از آنجا مخفیانه نفت می کشید.
از نگاه عراق اتفاق بدتر این بود که کویت تمامی نفت خود را به قیمتی زیر قیمتی که اوپک - که هم دو کشور عضو آن بودند - در بازارهای جهانی می فروخت تا نظر مساعد دولتهای غربی را جلب کند.
سفیر عراق آمریکا را در جریان حمله به کویت قرار داده بود
اقتصاد عراق به شدت وابسته به نفت بود. صدام محاسبه کرده بود در ازای هر یک دلاری که از قیمت نفت اوپک کاسته شود یک میلیارد دلار از درآمد نفتی عراق کم می شود. بنابراین عراق فاقد انگیزه لازم برای تسخیر خاک همسایه کوچکش نبود. به ویژه اینکه صدام قبل از حمله اقدام نظامی خود در ملاقاتی شخصی با سفیر آمریکا در عراق، حمله نظامی قریب الوقوع خود به کویت را به اطلاع او رساند و با هیچ اعتراضی از سوی او روبرو نشد.
ژنرال نوریگاپس از تسخیر کویت توسط عراق؛ اما بوش اعلام کرد که صدام نیز باید مانند نوریگا تنبیه شود.
غیاب یک وتوگر بزرگ
ایالات متحده در غیاب یک شوروی ابرقدرت که بتواند برنامه های او را وتو کند موفق شد شورای امنیت سازمان ملل را علیه عراق بسیج کند. این اقدام از سال ۱۹۵۰ میلادی که ایالات متحده توانسته بود این شورا را در جنگ دو کره و علیه نظام کمونیستی کره شمالی متحد کند سابقه نداشت.
از اعزام نیروهای چند ملیتی گسترده به منطقه که ظاهرا برای تقویت تحریم های اقتصادی شورای امنیت علیه رژیم صدام صورت گرفت تا عراق را مجبور به ترک کویت کند بوی جنگ برمی خاست.
مقایسه صدام با هیتلر
بوش برای اقناع افکار عمومی آمریکا، اقدام صدام را با جهانگشایی های آدولف هیتلر مقایسه کرد. در حالیکه عراق فقر زده، بی تفاوت و منفعل به سختی حتی با یکی از مناطق رایش سوم برابری میکرد.
هنگامی که صدام از مهلت داده شده توسط سازمان ملل برای تخلیه کویت سرپیچی کرد، بوش با این استدلال که تحریم ها علیه عراق جواب نداده و نیاز به حمله نظامی به این کشور است از طریق نیروی هوایی ایالات متحده و متحدینش مواضع نظامیان عراق در خاک کویت را در هم کوبید. آنها همزمان تاسیسات زیربنایی و استراتژیک داخل خاک عراق را هم به شدت بمباران کردند.
سانسور کردن رسانه ها
فرماندهی عالی ایالات متحده با توجه به بیزاری و دلزدگی افکار عمومی آمریکایی ها از ویرانی های ویتنام در جنگ با آمریکا که با مشاهده تصاویر تلویزیونی حاصل شده بود گزارش روزنامه نگاران مبنی بر بمبارانهای عراق و کویت را با دقت سانسور کرد.
فرماندهی عالی این بمبارانها را بسیار دقیق توصیف کرد هرچند گزارشهای بعد از پایان جنگ نشان داد که غیرنظامیان زیادی هدف جنگافزارهای مجهز به تکنولوژی پیشرفته آمریکا و متحدانش قرار گرفته و کشته و زخمی شده بودند.
فرار فرماندهان
فرماندهان عراقی سربازانشان را سرگردان به حال خود رها کرده و بسیاریشان گریختند. نیروهای عراقی که چارهای جز فرار بهسوی وطنشان نداشتند بهعنوان یک هدف آسان با بمباران شدید هوایی آمریکا و متحدانش قرار گرفتند و تلفات بسیار سنگینی دادند.
در پایان جنگ، ارتش آمریکا تعداد کشتههای خود را در مجموع ۱۴۶ نفر اعلام کرد که ۳۵ تن آنها را نیز ناشی از نشانهگیری اشتباه یا آتش خودی نیروهای ائتلاف دانست.
بزرگراه موسوم به مرگ. طی حملهٔ جنگندههای آمریکا و کانادا در ۲ روز پیاپی به نیروهای عراقی در حال عقبنشینی از کویت در این بزرگراه، صدها خودرو نابود و بیش از ۱۰هزار عراقی کشته شدندتلفات و خسارت طرف عراقی اما هولناک بود. ۱۷۵ هزار سرباز ارتش عراق دستگیر و گفته شد حدود ۱۰۰ هزار نفر از آنها کشته شدند. بسیاری از زیر ساختهای عراق نیز نابود گشت.
هرچند افکار عمومی انتظار داشت نیروهای متحد تا بغداد پیش رفته و صدام را سرنگون کنند اما بوش تصمیم به آتشبس گرفت. صدام هم ضمن عقبنشینی کامل از کویت، سلاحهای شیمیایی و ... خود را نیز تحویل داد. آمریکا نیز از سرنگونی دولت عراق خودداری کرد.
منبع: جهان در قرن بیستم/ مؤلفان: کارتر، فیندلی و جان راثنی/ ترجمه بهرام معلمی
برچسبها ریگان کویت عراق صدام حسینمنبع: ایرنا
کلیدواژه: ریگان کویت عراق ریگان کویت عراق صدام حسین ایالات متحده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۴۴۲۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ناگفتههایی درباره سهم کشورمان از یک میدان گازی در شمال خلیجفارس
در روزهای گذشته دوباره بحث میدان آرش داغ شد. ماجرا از این قرار بود که کویت و عربستان مناقصه توسعه این میدان را برگزار و هدفگذاری کردهاند روزانه ۸۰۰میلیون فوت مکعب گاز از این میدان برداشت و فرآورش شود.
آنطور که در خبرها آمده این قراردادها تحت هدایت و نظارت شرکتی مشترک به نام «الخلیج» است که عربستان و کویت تاسیس کردهاند تا به صورت مشترک و واحد، به برداشت از میدان گازی آرش مشغول شوند. در کنار این موضوع، کنار گذاشتن ایران نیز مطرح شد که پیگیری جامجم نشان میدهد چنین موضوعی صحت ندارد. درباره ناگفتههای میدان گازی آرش گزارشی تهیه کردهایم که مشروح آن در ادامه آمده است.
کویت و عربستان معتقدند ایران در میدان گازی آرش سهمی ندارد و این دو کشور عربی باید نسبت به توسعه آن اقدام کنند. نکته قابل توجه اینجاست که ایران تنها کشوری است که در میدان گازی آرش چاه حفر کرده و آنطور که مسئولان وزارت نفت پیشتر اعلام کردهاند، آماده نصب دکل حفاری در این میدان گازی هستند.
ایران همچنین اعلام کرده از حق قانونی خود در این زمینه کوتاه نمیآید و ثبت شرکت برای برداشت از این میدان، حق خاصی را به کشورهای دیگر نمیدهد. سال گذشته هم وزرای نفت دو کشور کویت و عربستان از اقدامات ایران در میدان گازی آرش اعلام نارضایتی کرده بودند. آنها همچنین گفتند آرش، یا به قول کشورهای حاشیه خلیج فارس میدان «الدره» ثروت طبیعی عربستان و کویت است و هیچکدام از طرفها تا ترسیم مرزهای دریایی حق برداشت ندارند. نکته دیگر اینجاست که عربستان و کویت در حال اغراق در میزان ذخایر میدان گازی آرش هستند تا بهرهبرداری از آن را توجیهپذیرکنند.
آرش، کشف ایران است
چندی پیش محمد دهقان، معاون حقوقی رئیسجمهور درباره اختلاف ایران و کویت در میدان گازی آرش، اظهار کرد: ما همچنان مثل گذشته حرفمان این است که باید این موضوع را با مسالمت حل کنیم. آرش یک میدان گازی و نفتی است که بخشی از آن متعلق به ما است. ما مرز دریایی با کویت نداریم، اما آن میدان را ما کشف کرده و چندین سال پیش در آنجا چاه زدهایم ولی به خاطر اینکه بین ما و کویت و همسایگان چالشی ایجاد نشود، تا الان از آن استفاده نکردهایم. وی با بیان اینکه معتقد به برداشت یکپارچه از میدان آرش هستیم تا برداشت صیانتی از آن صورت گیرد، تاکید کرد: تاالان کویت نظرسازندهای نداشته است و با عربستان توافقی کردهاند، چون بخشی از این میدان در آبهای عربستان است ودنبال برداشت مشترک هستند. ما همچنان معتقدیم میدان آرش مشترک بوده و دنبال یکپارچهسازی هستیم ولی اگر قرار باشد که کویت از میدان برداشت داشته باشد، ماهم برداشت خودراآغاز میکنیم.
پرونده روی میز وزارت خارجه ایران
وزیر نفت با تاکید بر اینکه ایران درباره میدان گازی آرش تأمین حقوق و منافع خود را پیگیری میکند، گفت: چنانچه تمایلی به تفاهم و همکاری وجود نداشته باشد، ایران حقوق، منافع، بهرهبرداری و اکتشاف از منابع یادشده را در برنامه خود قرار میدهد و هیچگونه تضییع حقوق خود را برنمیتابد.
جواد اوجی با بیان اینکه ایران همواره از حل و فصل دوستانه مسائل مرزی و دریایی با همسایگان پشتیبانی میکند، افزود: میدان گازی آرش در مرز مشترک آبی ایران و کویت واقع شده و این میدان میان سه کشور ایران، کویت و عربستان مشترک است.
ماجرا از این قرار است که مقامات این دو کشور عربی معتقدند که ایران سهمی ندارد که البته وزارت خارجه ایران نسبت به این موضوع واکنش نشان داده است.
در همین حال سخنگوی وزارت خارجه گفت: صدور بیانیههای تکراری و طرح ادعای یکجانبه از منظر حقوقی هیچ حقی برای دولت کویت ایجاد نخواهد کرد و به مقامهای این کشور توصیه میکنیم از تکرار توسل به روشهای بیحاصل سیاسی و رسانهای در ارتباط با موضوع حقوقی و فنی میدان مشترک آرش خودداری کنند.
ناصر کنعانی در پاسخ به تکرار ادعای یکجانبه کویت درباره میدان آرش در بیانیه پایانی سفر امیر کویت به مصر، ضمن مردود دانستن این ادعا، تکرار این ادعاهای یکجانبه و بیاساس از سوی طرف کویتی را مایه تأسف دانست. وی ضمن تأکید بر حق جمهوری اسلامی ایران در این میدان مشترک براساس حقوق تاریخی و سوابق مذاکرات فیمابین گفت: همانند قبل، از طرف کویتی برای دستیابی به توافقی پایدار که مبتنی بر همکاریهای دوستانه و منافع مشترک باشد، دعوت میکنیم. کنعانی تأکید کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره با اعتقاد به اصل حسن نیت، تعاملات منطقهای را رصد میکند و از دولتهای ثالث میخواهد در مسیر تحقق عینی اصل حسن نیت و ارتقای روابط و همکاریها گام بردارند.
تاریخچه حفر چاه توسط ایران
سید مهدی حسینی، معاون اسبق امور بینالملل وزارت نفت چندی پیش گفته بود، با توجه به مشخص نشدن خط مرزی در این منطقه و اثبات وجود مخازن هیدروکربوری در آنجا، ایران در سال ۷۸ درخواست خود برای تعیین خط مرزی را به شورای عالی خلیج فارس برد و با توجه به مصوبه این شورا، ایران توانست در سال ۷۹، روی خط مرزی فرضی، حفاری انجام دهد و ثابت کرد که این میدان مشترک است. حسینی تاکید کرد: در آن زمان با آغاز فعالیتهای ایران و حفر چاه در آن منطقه، حساسیت در کویت ایجاد شد، اما جواب خوبی داد و کویت آماده مذاکره برای تعیین خط مرزی شد. بعد از آن وزارت نفت کویت اعلام کرد که برای تعیین خط مرزی میآییم و آمدند.
منبع: جام جم
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردی